Phân tích nhân vật Lão Hạc trong truyện ngắn cùng tên của nhà văn Nam Cao
Phân tích nhân vật Lão Hạc trong truyện ngắn cùng tên của nhà văn Nam Cao – Nam Cao là nhà văn xuất sắc trong nền văn học hiện thực phê phán Việt Nam. Sáng tác của ông chan chứa tình yêu thương con người, đặc biệt là tình thương dành cho người cùng khổ. Truyện ngắn Lãó Hạc là một trong những tác phẩm đặc. sắc về số phận của người nông dân trước Cách mạng tháng Tám. Truyện không những tái hiện lại cuộc sống đến bần cùng của người nông dân mà còn làm nổi bật lên phẩm chất của người Việt Nam nhân ái, giàu lòng tự trọng và rất mực thương con.
Nhân vật trung tâm của câu chuyện là lão Hạc, một con người có cuộc sống nghèo khổ và gặp nhiều bất hạnh. Vợ lão mất sớm, lão sống cảnh gà trống nuôi con mà tài sản của lão chỉ có một con chó, một túp lều cùng ba sào vườn. Lão sống cô đơn và luôn dằn vặt bởi mình làm cha mà không lo được cho con, không cưới nổi vợ cho con, để con phải bỏ đi làm đồn điền cao su, để rồi lúc nào cũng mong nhớ con. Lão luôn thấy mình có lỗi, nhớ đến con lão chỉ biết khóc: Thể của nó người ta giữ. Hình của nó người ta chụp rồi … Nó là người của người ta rồi, chứ đâu còn là con tôi…
Tình thương con của lão Hạc thật bao la. Tiền bòn vườn lão để dành hết cho còn. Khi đau ốm, đói khổ lạo vẫn cố giữ bằng được mảnh vườn, tài sản cuối cùng để lại cho con, thà chết chứ không chịu bán đi một sào. Nhớ con lão chỉ biết trông vào những trang thư, dồn tình thương vào con chó Vàng, kỉ vật duy nhất của con trai để lại. Thế nhưng lão cũng đành phải bán con chó, điều đó làm cho lão đau đớn, lão hu hu khóc…. Con chó Vàng như là sợi dây liên hệ duy nhất của lão với con trai, hơn thế nữa nó như người bạn tâm tình của lão những lúc vui, buồn. Tình thương của lão, sự chăm chút của lão dành cho con chó thể hiện tấm lòng nhân hậu. Bán con chộ, lão Hạc như đứt từng khúc ruột, vì cái ăn để duy trì sự sống mất đi con chó, lão càng rơi vào vực thẳm cô đơn.
Cuộc sống cô quạnh lúc tuổi già không người săn sóc, đói khổ, túng bấn ngày càng đeo bám, hành hạ lão. Lão không còn cái gì để ăn, lão phải ăn khoai, ăn củ chuối, sung luộc, rau má, củ ráy hay bữa trai bữa ốc sống qua ngày. Thấy được cái đói khổ đến cùng cực như vậy mới cảm nhận sâu sắc lòng tự trọng của lão khi từ chối sự giúp đỡ của ông giáo. Lão từ chối một cách gần như hách dịch, cũng có khi lễ độ ông giáo cho để khi khác. Đỉnh điểm của sự cùng khổ lão Hạc vẫn sáng ngời lên nhân cách cao đẹp. Vì thương con, hi sinh cho con, vì tự trọng lão Hạc chọn cái chết cho mình. Trước khi chết lão gởi mảnh vườn lại cho ông giáo, lại lo tỉ mỉ hậu sự cho mình. Chao ôi! Một tấm lỗng, một đức hi sinh cao cả cùng với lòng tự trọng đã khiến cho người khác phải kính cẩn cúi đầu.
Số phận của lão Hạc thật đáng thương. Với tấm lòng nhân đạo cao cả, nhà văn Nam Cao đã nói lên tiếng nói xót thương tưởng chừng như là những dòng nước mắt xót xa của nhà văn đôi với những kiếp người cùng khổ. Sự cùng khổ lên đến tận cùng dường như không còn có thê khổ hơn nữa. Tất cả đi vào một kết cuộc bế tắc, thê thảm. Lão Hạc phải tìm đên cái chết vì lão gần như đã đi đến con đường cuối cùng. Nếu có
sống, ăn hết tiền mảnh vườn rồi lão cũng chẳng biết sống bằng cách nào nữa. Lão ăn bả chó để tự tử. Một cái chết dữ dội và thê thảm quá. Lão chết trong đau đớn đầu tóc rũ rượi, áo quần xộc xệch, hai mắt long sòng sọc. Cơ thể lão bị hành hạ trong cơn hấp hối lão tru tréo, bọt mép sùi ra, khắp người chốc chốc lại giật mạnh một cái nảy lên…. Việc ấy diễn ra đến hai giờ đồng hồ rồi lão mới được chết đi. Lão Hạc chết đi trong đau đớn, đó không phải là cái chết của con người nữa. Phải chăng lão đã chết như một con chó để được sống như một con người?
Cuộc đời lão Hạc đầy đau khổ, mất mát và bất hạnh. Sống thì cô đơn, nghèo đói, chết thì quằn quại đau đớn. Nhưng ở lão Hạc ta vẫn thấy sáng ngời một nhân phẩm đẹp, một đức hi sinh và lòng nhân hậu cùng với sự trong sạch, tự trọng tuyệt vời. Nam Cao đã cúi xuống những kiếp người nghèo khổ, đã thấu hiểu, cảm thông, đồng cảm với họ, hơn thế nữa, nhà văn thể hiện sự trân trọng với nhân cách và tư tưởng, phẩm chất cao đẹp của hb dù phải đối đầu với nghịch cảnh khắc nghiệt. Có thể nói Lão Hạc là một thành công lớn của nhà văn Nam Cao trong sự nghiệp văn chương của mình.
